هزینه فرصت فساد در بخش اشتغال در سال ۱۳۹۴ براساس فساد مالی ۱۲۴ میلیون دلاری (که معادل ۲۶۰ میلیارد تومان است) معادل ایجاد ۱۰۰۰ فرصت شغلی صنعتی بوده است همچنین در سال ۱۳۹۵ در مجموع ۳ فساد مالی بزرگ صندوق رفاه، حقوقهای نجومی و املاک نجومی هزینه فرصت فساد در بخش اشتغال معادل ۲۰۴۴۶۰ شغل پایدار بوده که در جریان فسادهای اتفاق افتاده از دست رفته است.
به گزارش نباء خبر،هر نوع فسادی به انحراف منابع مالی دولت منجر میشود. جمله «دولت در این پروژه با کسری بودجه مواجه است» بارها و بارها به گوش رسیده است. شاید بتوان یکی از پیامدهای وجود فساد در جامعه را کمبود بودجه دولت برای اجرای پروژهها دانست زیرا در بسیاری از پروژههای دولتی، اختلاس، دزدی، رشوه و… گزارش شده است.
بنابراین دزدیدن پول در فعالیتهای غیرقانونی سادهترین پیامد فساد را به تصویر میکشد و وجود فساد در جامعه هزینههای بسیاری را فراتر از پول خارج شده از چرخه اقتصادی در فرآیندهای غیرقانونی موجب میشود.
فساد علاوه بر مختل کردن فعالیتهای اقتصادی، بلایا و آفت عمومی و اجتماعی برای کشور به دنبال دارد. فساد موجب کاهش تولید، کاهش رفاه، کاهش اشتغال و موجب آسیب دیدن نظام آموزشی کشور میشود. سالانه مبالغ زیادی در جریان فعالیتهای غیرقانونی از چرخه مولد اقتصادی خارج میشوند و دولت برای جلوگیری از وقوع دوباره فساد و مبارزه با آن هزینه زیادی را متحمل میشود. شماره ۱، برخی فسادهای بزرگ از سال ۱۳۷۰ تا ۱۳۹۶ به شرح زیر است :
۱۳۷۰ اختلاس بانکی ۱۲۳ میلیارد تومان
۱۳۸۱ جعل، رشوه و فساد مالی ۴ میلیارد تومان
۱۳۹۰ فساد مالی ۳۰۰۰ میلیارد تومان
۱۳۹۱ فساد مالی، رشوه، تبانی و سوءاستفاده از موقعیت شغلی بیش از ۳۲۵۰ میلیارد تومان
۱۳۹۲ جعل و رشوه بیش از ۱۸ هزار میلیارد تومان
۱۳۹۲ سوءمدیریت در بنیاد شهید بیش از ۸۰۰۰ میلیارد تومان
۱۳۹۴ گم شدن دکل نفتی ۱۲۴ میلیون دلار
۱۳۹۵ اختلاس در صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک سرمایه ۸۰۰۰ میلیارد تومان
۱۳۹۵ حقوقهای نجومی ۲۳ میلیارد تومان
۱۳۹۵ املاک نجومی ۲۲۰۰ میلیارد تومان
۱۳۹۶ اختلاس در وزارت نفت حدود ۱۰۰ میلیارد تومان
همانطور که در بالا آمد مشاهده میشود در سه دهه اخیر مبالغ زیادی در جریان فعالیتهای غیرقانونی و فساد از چرخه اقتصاد خارج شدهاند. بزرگترین فساد طی سالهای ۱۳۷۰ تا ۱۳۹۶ مربوط به املاک نجومی در سال ۱۳۹۵است که بالغ بر ۲۲۰۰ میلیارد تومان در این جریان از دست رفت. کمترین جریان مالی که در روند فساد از دست رفته است، فساد ۲۳ میلیارد تومانی مربوط به حقوقهای نجومی است.
با مشاهده فسادهای ارائه شده این مطلب آشکار میشود که مبالغ بسیار هنگفتی در این جریانها از چرخه اقتصادی خارج شده است در حالی که این مبالغ میتوانست در بخشهایی مانند تولید، آموزش و… هزینه شود و وضعیت کشور را بهبود بخشد اما اینگونه نشده و کشور علاوه بر تحمل هزینههای آشکار، متحمل هزینه پنهان فسادها نیز شده است. براساس این در ادامه هزینه فرصت فساد در بخشهای مختلف اقتصادی ارائه میشود.
هزینه فرصت فساد در بخش اشتغال
فساد رخ داده در سال 1394 به میزان ۱۲۴ میلیون دلار معادل ایجاد ۱۰۰۰ شغل در بخش صنعت بوده که در جریان گم شدن دکل نفتی از دست رفته است
فساد رخ داده در سال 1395 به میزان ۸۰۰۰ میلیارد تومان معادل ایجاد ۱۶۰۰۰۰ شغل پایدار بوده که در جریان فساد صندوق ذخیره فرهنگیان از چرخه اقتصاد خارج شده است
در جریان فساد املاک نجومی در سال 1395 به میزان 2200 میلیارد تومان معادل ایجاد ۴۴۰۰۰ شغل پایدار بوده است.
همانطور که در ارقام بالا مشاهده میشود هزینه فرصت فساد در بخش اشتغال در سال ۱۳۹۴ براساس فساد مالی ۱۲۴ میلیون دلاری (که معادل ۲۶۰ میلیارد تومان است) معادل ایجاد ۱۰۰۰ فرصت شغلی صنعتی بوده است همچنین در سال ۱۳۹۵ در مجموع ۳ فساد مالی بزرگ صندوق رفاه، حقوقهای نجومی و املاک نجومی هزینه فرصت فساد در بخش اشتغال معادل ۲۰۴۴۶۰ شغل پایدار بوده که در جریان فسادهای اتفاق افتاده از دست رفته است.
هزینه فرصت فساد در بخش بهداشت و درمان
هزینه فرصت اختلاس بانکی ۱۲۳ میلیارد تومانی در سال ۱۳۷۰ معادل تجهیز کردن ۱۵۴ تخت بیمارستانی است
۱۰ هزار تخت بیمارستانی مجهز هزینه فرصت فساد ۸۰۰۰ میلیارد تومانی صندوق رفاه در سال ۱۳۹۵ بوده که از چرخه مولد اقتصادی خارج شده است
در جریان اختلاس در وزارت نفت ۱۰۰ میلیارد تومانی از چرخه اقتصادی خارج شده که معادل ایجاد ۱۲۵ تخت بیمارستانی مجهز بوده است.
ساخت و تجهیز ۱۰۰ هزار تخت بیمارستانی برای رسیدن به استاندارد جهانی بسیار هزینه بر بوده، زیرا بودجه مورد نیاز برای هر تخت بیمارستانی معادل ۸۰۰ میلیون تومان است. با توجه به آمار ارائه شده هزینه فرصت فساد در بخش بهداشت و درمان گرچه پوششدهنده ۱۰۰ هزار تخت بیمارستانی مورد نیاز نیست، اما هر کدام از موارد فساد میتوانند بخشی از این کسری را جبران کنند؛ برای نمونه، فساد ۸۰۰۰ میلیارد تومانی صندوق رفاه هزینه فرصتی معادل ساخت و تجهیز ۱۰۰۰۰ تخت بیمارستانی دارد که رقم پایینی نیست.
ملاحظات امنیت اقتصادی
هر نوع فساد و فعالیت غیرقانونی مانعی برای رشد رقابت سالم است و اقدامهای کاهش فقر و تبعیض را در جامعه خنثی میکند. فساد به افزایش هزینه معاملات، کاهش اعتماد مردم به توانایی سیاسی و اراده دولت و کاهش بهرهوری منجر میشود. هر نوع فسادی که رخ میدهد علاوه بر همان مبالغی که در جریان فساد از چرخه اقتصادی کشور خارج شده است، هزینههای پنهان بسیار دیگری نیز به دنبال دارد. به عنوان مثال یک فساد مالی منجر به افزایش هزینه فرصت در بخشهای بهداشت و درمان، آموزش، تولید و رونق، برنامههای توسعه اقتصادی و اجتماعی و … را به دنبال دارد که به همین علت نیز منجر به خدشه به امنیت اقتصادی کشور میشود. در ادامه، راهکارهایی برای مبارزه با فساد و کاهش هزینههای آن ارائه میشود.