هدف آمریکا و متحدان اروپاییاش از تصویب قطعنامه اخیر شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، امنیتی کردن مسئله هستهای ایران، ارجاع پرونده کشورمان به شورای امنیت و در نهایت استفاده از «اسنپبک» (مکانیسم ماشه) در برجام است.
به گزارش نباءخبر،سفیر پیشین ایران در لندن اظهار داشت که قطعنامه اخیر شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه این کشور میتواند در نهایت به استفاده از «مکانیسم ماشه» در برجام منجر شود.
سیدجلال ساداتیان، نماینده پیشین مجلس و سفیر اسبق ایران در لندن در مصاحبه با خبرگزاری آناتولی درباره تصویب قطعنامه اخیر شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه این کشور، گفت: هدف آمریکا و متحدان اروپاییاش از تصویب قطعنامه اخیر شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، امنیتی کردن مسئله هستهای ایران، ارجاع پرونده کشورمان به شورای امنیت و در نهایت استفاده از «اسنپبک» (مکانیسم ماشه) در برجام است.
ساداتیان با اشاره به اقدامات مجلس و دولت ایران در رابطه با پایبندی به برجام، اظهار داشت: مجلس ایران در اواخر دوره دولت روحانی طی مصوبهای، ارائه اطلاعات دوربینهای پادمانی به آژانس را ممنوع کرد تا تکلیف برجام روشن شود. مجلس یک ضربالاجل دو ماهه هم تعیین کرد که یک ماه و سپس سه ماه دیگر تمدید شد، ولی نتیجهای نگرفتند.
وی افزود: ایران شرط کرده بود تا زمانی که مسائل پادمانی و برجام مشخص نشود به تعهدات خود در این توافق برنمیگردد. هرچند اخیرا هیئتی به ریاست بهروز کمالوندی، معاون سازمان انرژی اتمی ایران برای مذاکره به وین رفتند تا بتوانند این مسائل را حل و فصل کنند، اما در همین زمان قطعنامه مذکور به تصویب رسید.
او انگیزه کشورهای اروپایی از انتخاب موضعی جدید طی تصویب این قطعنامه را چنین تشریح کرد: قابل پیشبینی بود که غرب و اروپاییها لحنشان را نسبت به ایران تندتر کنند، چون اتحادیه اروپا (بورل و معاونش) در آخرین تلاششان متنی را به آمریکا و ایران پیشنهاد دادند و خودشان هم واسطه شدند که پیامهای طرفین را دریافت و به دیگری منتقل کنند.
ساداتیان ادامه داد: هدف اتحادیه اروپا احیای برجام بود تا برنامه هستهای ایران محدود و تحت کنترل باشد. دوم اینکه از منافع رفع تحریم علیه ایران برخوردار شوند و بتوانند به نفت و گاز کشورمان دسترسی یابند، چون هر دو خط نورد استریم دچار مشکل شد و روسیه نیز که 12 میلیارد دلار برای خط دوم هزینه کرده بود، مورد تحریم قرار گرفت.
این دیپلمات ایرانی همچنین اظهار داشت: اروپا امیدوار بود که در ادامه تلاشهای خود از طریق خط لوله قدیمی گاز بین ایران و ترکیه که مدتها بلااستفاده مانده و اکنون در دست تعمیر است، مقدار زیادی گاز کشورمان را دریافت کنند. سومین انگیزه اروپاییها برای احیای برجام، جلوگیری از قرارگرفتن ایران در صف حامیان روسیه بود.
وی درباره دلایل عدم موفقیت اهداف مذکور نیز گفت: طی این مدت ایران متهم شد که پهپاد در اختیار روسیه قرار داده است. هرچند وزارت امور خارجه ایران ابتدا این اتهام را نپذیرفت، ولی بالاخره تایید کرد که قبل از جنگ اوکراین شماری پهپاد به روسیه فروخته است. در نتیجه نه برجام به سامان رسید و نه اروپا به گاز ایران.
این نماینده پیشین مجلس ایران افزود: علاوه بر موضوع پهپادها، برخی کشورهای غربی، از جمله آلمان از اعتراضات اخیر در ایران حمایت و بیانیهای نیز در این زمینه منتشر کردند که مزید بر علت شد. مقامهای ایالات متحده آمریکا نیز ابراز داشتند که دیگر مسئله برجام در اولویت این کشور نیست.
او راجع به پیامدهای این قطعنامه هم تصریح کرد: اگر مذاکرات به سرانجام نرسد و مکانیسم ماشه فعال شود، ایران بیشتر در مضیقه قرار میگیرد. قطعنامههای آژانس، «اسنپبک» و همچنین بازگشت تحریمهای ذیل ماده 41 فصل 7 منشور سازمان ملل متحد را به دنبال خواهد داشت. هرچند هنوز زود است که بگوییم مذاکرات به نتیجه نمیرسد و اقدامات مذکور قطعا علیه ایران انجام خواهد شد.
سیدجلال ساداتیان ادامه داد: وزیر امور خارجه ایران نیز نسبت به دریافت پیام از آمریکا ابراز امیدواری کرده است تا بتوانند به نتیجه برسند و برجام را احیا کنند. برخی از کشورها نیز دارای نقش میانجیگری در این زمینه هستند، اما قطر فعلا درگیر مسابقات جام جهانی فوتبال است. البته وزیر خارجه عمان نیز چندی قبل به تهران آمد و قصد دارد تلاشهایی انجام دهد.
وی در پایان راجع به تاثیر تحولات آمریکا بر روند مذاکرات برجام نیز تصریح کرد: هرچند هنوز نتایج قطعی انتخابات مجلس نمایندگان اعلام نشده، اما دموکراتها تا اینجا در سنا پیروز هستند. رای جمهوریخواهان از دموکراتها بیشتر است، ولی نتیجه قطعی مشخص نیست. اگر اکثریت دموکراتها در مجلس نمایندگان و سنا حفظ شود، آنها با خیال راحتتری مذاکرات برجام را ادامه خواهند داد وگرنه دولت بایدن با چالشهای بیشتری مواجه خواهد شد.