متأسفانه هم زمان با نزدیک شدن به حضور دولت ترامپ در کاخ سفید، ما با موضوعات ژئوپولتیکی چالش برانگیزی روبهرو شدیم که کارتهای روز میز ایران برای مذاکره با ترامپ را کاهش داد. واقعیت محور مقاومت به معنای سنتی، که ایران را به شکل قدرتی در خاورمیانه نمایان میکرد، دیگر وجود ندارد.
به گزارش نبأخبر،عطا تقوی اصل در رابطه با تغییر دولت در امریکا و مواضع رییس جمهور جدید گفت: ما براساس دادهها در مورد ترامپ قضاوت میکنیم که عموم آنها رفتاری است که در دوره اول ریاست جمهوری وی شاهد اش بودیم. بخش دوم دادهها سخنرانیها و وعدههای انتخاباتی او است. هر آنچه گفته پیش بینی میشود براساس این اطلاعات است.
مراسم تحلیف دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ (1 بهمن ۱۴۰۳) برگزار خواهد شد و او برای دومین بار به عنوان رئیسجمهور وارد کاخ سفید میشود. تجربه دولت اول ترامپ برای جمهوری اسلامی ایران خوشایند نبود، ترامپ با خروج از برجام و برپا کردن کارزار تحریم حداکثری علیه ایران شرایط سختی برای کشور ایجاد کرد. سؤال این است که ترامپ به عنوان رئیس دولت ایالات متحده این بار چه برنامهای برای ایران دارد؟ و آیا میتوان در چهار سال پیش رو به مذاکره و برداشته شدن تحریمها امیدوار بود یا نه؟ ستاره صبح در گفتوگو با عطا تقوی اصل، استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی به جست و جوی پاسخ این پرسشها نشسته که در ادامه میخوانید:
وی افزود: ترامپ از نظر شخصیتی فردی غیر قابل پیش بینی است. در دورهای این ویژگی او به ناپختگی سیاسی و عیوب شخصیتی وی ربط داده میشد اما همین خصوصیت یک نوع سیاست ورزی است، زیرا وقتی قابل پیش بینی نیست میتواند به راحتی تغییر موضع بدهد و امتیاز بگیرد.
این تحلیلگر سیاسی در پیش بینی عملکرد دونالد ترامپ اضافه کرد: ترامپ دور اول با ترامپ انتخابات ریاست جمهوری تا اندازهای تفاوت دارد. ترامپ در سال 2016 نامزد جمهوری خواهان بود ولی امروز او سخنگو یا مسئول اجرای منویات حزب جمهوری خواه نیست، بلکه سیاستهای خود را براساس منافع خود، دوستانش، شرکا و هم محفلیهایش چیده است.
وی گفت: اینجاست که پیش بینی پذیری اقدامات رئیسجمهور آمریکا ناممکن میشود، زیرا دیگر با نماینده قطعی جمهوری خواهان که ایده و منش مشخصی سیاسی و اقتصادی مشخصی دارند روبهرو نیستیم.
این تحلیلگر سیاسی ضمن بررسی تیم دولت جدید آمریکا یادآور شد: مجموعه همکاران ترامپ در تیم دوم وی تا اندازه قابل توجهی با نفرات دولت اول اش متفاوت هستند. در این دوره ریاست جمهوری ترامپ با تیمی بسیار تندروتر از افراد قبلی روبهرو هستیم و به نظر میرسد ترامپ با توجه به محدود بودن زمان ریاست جمهوری و تک دورهای بودن حضورش در کاخ سفید میخواهد برنامههای خود را با قدرت بیشتر پیگیری کند.
وی با اشاره به موقعیت ایران در هم زمانی با تغییر دولت ایالات متحده گفت: در مورد ایران متأسفانه هم زمان با نزدیک شدن به حضور دولت ترامپ در کاخ سفید، ما با موضوعات ژئوپولتیکی چالش برانگیزی روبهرو شدیم که کارتهای روز میز ایران برای مذاکره با ترامپ را کاهش داد. واقعیت محور مقاومت به معنای سنتی، که ایران را به شکل قدرتی در خاورمیانه نمایان میکرد، دیگر وجود ندارد.
این استاد دانشگاه افزود: رهبری در تعبیر خود از جوششهایی صحبت کردهاند که در میان نسل جوان کشورهای عربی علیه اسرائیل به وجود میآیند و خود محور مقاومت را تشکیل میدهند، این موضوع آینده جنبشهای منطقه را تشکیل میدهد، در طولانی مدت قابل بررسی است ولی با محور مقاومتی که به عنوان مؤلفه قدرت ایران مطرح بود و روی میز مذاکره کارتی جدی برای ایران به حساب میآمد ماهیتاً فرق دارد.
وی با اشاره به امتیاز سیاسی ایران در نسبت با محور مقاومت گفت: حسن روحانی در صحبتی میگوید ترامپ پیشنهاد داد در مورد سوریه مذاکره کنیم و قبول نشد. متأسفانه باید به نظر کارشناسان مستقل اهمیت داده میشد، شاید به این نقطه نمیرسیدیم. امروز کارت ایران برای مذاکره، کاهش غنی سازی و معامله در این حوزه است و بقیه امتیازاتمان را از دست دادهایم.
تقوی اصل افزود: از منظر توجه به منافع جمهوری اسلامی پای میز مذاکره با غرب، باید گفت اسد در بدترین زمان ممکن سقوط کرد. سقوط بشار اسد در چشم انداز منافع ملی ایران، به نفع ما بود زیرا بار بزرگی از دوش منافع ملی ایران برداشته شد. سوریه سرزمینی نبود که از آن منفعتی به ایران برسد و هر چه زودتر از سوریه خارج میشدیم بیشتر به نفع ما بود، ولی زمان این تغییر به نفع ایران تمام نشد.
وی خاطر نشان کرد: تعمدی در کار بود تا سرعت و شدت تحولات سوریه به حدی بالا باشد که حامیان اسد موفق به حمایت از او نشوند. در این تحولات ترکیه و اسرائیل نقشی جدی داشتند. ترکیه به دنبال منافع ملی خود است و اسرائیل در هر اقدامی که انجام داده، میدهد و انجام خواهد داد به تضعیف قدرت جمهوری اسلامی فکر میکند.
عطا تقوی اصل در پایان سخنان خود تاکید کرد: ترامپ بعد از استقرار در کاخ سفید نسبت به روزهایی قبل از انتخابات، تفاوتهایی نشان خواهد داد. ترامپ بیزینس من است، تاجری است که هر جایی موقعیت معامله باشد ورود خواهد کرد.