برگی از تاریخ

پیمایش و یادآوری وقایع مهم تاریخی متناسب با تاریخ روز در برگی از تاریخ پایگاه خبری صدانیوز

‌24 اسفند مصادف با هفتادودومین سالگرد تصویب قانون ملی‌کردن صنعت نفت در مجلس شورای...

این قانون در حالی تصویب شد که کمپانی نفت انگلیس و ایران که براساس قرارداد 1312 عمل می‌کرد، در محافل سیاسی و رسانه‌ای ایران به‌شدت مورد انتقاد بود. مصدق که بعدا در مجلس شانزدهم نقشی محوری در ملی‌کردن نفت ایفا کرد، عضو مجلس پانزدهم نبود و دخالتی در تصویب این قانون نداشت.

اعلامیه «حکم می‌کنم» رضاخان پس از کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹

کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ توسط رضاخان میرپنج، فرمانده قزاق آتریاد همدان، با همکاری سیدضیاءالدین طباطبایی و سرلشکر ادموند آیرونساید، افسر انگلیسی رئیس نیروی شمال ایران، علیه کابینه سپهدار اعظم فتح الله اکبر، رئیس الوزرای ایران اجرا شد. هدف این کودتا سرنگونی سلطنت قاجار نبود، اما آغاز پیشروی رضاخان به سمت وزارت جنگ و پس از آن نخست وزیری و در آخر تاسیس سلسله پهلوی بود.

اقتصاد عثمانی چگونه فروپاشید؟

مطالعات جدید در تاریخ اقتصادی نشان می‌دهد که امپراتوری عثمانی در فاصله سال‌های ۱۸۰۰ تا ۱۹۱۳ به‌دلیل تجارت رو به رشد با غرب، متوسط تعرفه‌های پایین و رشد بهره‌وری در صنایع اروپا دچار صنعتی‌زدایی گسترده‌ای شد. بر این مبنا فروپاشی اقتصادی عثمانی را می‌توان نتیجه مواجهه ساختار تولید و نهادهای سنتی و ناکارآمد عثمانی با اقتصاد پویای غرب دانست.

قتلی که هیلتر را ساخت!

شلاگتر تا زمان مرگ اش حتی پاورقی‌ای نیز در تاریخ محسوب نمی‌شد او یکی از بی شمار سربازان خشمگینی بود که در جستجوی معنا در زندگی شان بودند. با این وجود، مرگ او از سوی آلمانی‌ها به عنوان ایثار و جانباختن برای ملتی شکست خورده از سوی نیرو‌های شر قلمداد شد. شلاگتر پس از مرگ به قهرمانی برای گروه‌های ملی گرای دست راستی بخصوص نازی‌ها تبدیل شد.

کارنامه مبارزاتی آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی

هاشمی رفسنجانی به‌عنوان چهره برجسته انقلاب و نزدیک به امام در هر منصبی که قرار گرفت وزن و موقعیت خاصی به آن داد؛ چه آنجاکه رئیس مجلس بود و چه آنجاکه رئیس‌جمهوری، نایب‌رئیس مجلس خبرگان یا رئیس هیئت مؤسس و هیئت‌امنای دانشگاه آزاد شد. چه آنجاکه با رایزنی‌اش مجوز مجمع تشخیص مصلحت را از امام گرفت و رئیس آن بود. حضور او در بسیاری از حوادث انقلاب پررنگ است. اگرچه در سال‌های پس از 88 با موضعی که نسبت به اتفاقات گرفت نقش او کم‌رنگ شد اما بی‌تردید از تأثیرگذارترین‌ها و تعیین‌کننده‌ترین چهره‌های انقلاب بوده است.
video

پنج اقدام «شاپور بختیار» در آخرین روزهای رژیم شاه

بعد از روی کارآمدن شاپور بختیار، دو لایحه از سوی دولت به مجلس شورای ملی ارسال شد. بختیار با این استدلال که قوه مجریه و دولت ها که در آن نخست وزیران و وزرا قدرت عمل مطلق بودند، عامل نارضایتی مردم هستند، تلاش می کرد با انجام «اصلاحات ساختاری جزئی» و حذف یا ترمیم نهادهای ایجادکننده نارضایتی در مردم، به کاهش نارضایتی های عمومی کمک کند. غافل از آنکه موج «انقلاب خواهی» و «تغییر رژیم» در افکارعمومی تثبیت شده بود و رهبران انقلاب هم با ورود امام خمینی به ایران و فرار شاه، کار رژیم پهلوی را تمام شده می دانستند.

سالروز پایان یک جنگ بزرگ؛ خونین ترین نبرد تاریخ

استالینگراد که در سال 1942، در شهری به همین نام (ولگوگراد فعلی) و بین قوای آلمان نازی و شوروی استالین به وقوع پیوست نزدیک به یک میلیون و 800 هزار کشته و زخمی به جای گذاشت و از این حیث در بین جنگ های قرن 20 رکورددار است.

گفت‌وگوی واقعی به سبک «مهاتما گاندی»

شیوه مبارزه و گفت‌وگوی گاندی عملا او را به یکی از بزرگ‌ترین رهبران تاریخ بدل کرد؛ راهکاری ضد خشونت و گفت‌وگومحور برای مقابله با ظلم و تبعیض. در این راستا، جمله‌ای مشهور منتسب به برنارد شاو درباره گاندی وجود دارد با این مضمون: «قتل او (گاندی) نشان می‌دهد که خوب بودن چقدر خطرناک است.»

فراز و نشیب زندگی مهدی بازرگان

اگرچه همه اذعان دارند که او در برابر تندروها در هر دو طرف قرار گرفت اما هم خودش بر انقلابی بودنش تأکید کرد و هم مشی‌اش این را نشان داد. پس شاید بیش از هر چیز او را باید خشونت‌پرهیز و خواهان تغییر با کم‎ترین هزینه دانست تا به‌دنبال عناوین دیگری که از آن اصلاح‌طلبی مرسوم یا انقلابی‌گری به‌دست می‌آید.

امیرکبیر چگونه با فساد اقتصادی مبارزه کرد؟

امیر برای جلوگیری از فساد مالی که آن را نابود کننده ملک و دولت می دانست آنقدر وسواس داشت که حتی وزرا و ماموران را از دریافت هدیه و ارمغان منع کرد. او رسم مژدگانی و انعام دادن را منسوخ کرد. امیر به یکی از تجاری که ظرف آب‌پاشی برای او فرستاده بود، می‌ نویسد: این چیزها مایه خرسندی و خشنودی این‌جانب نمی‌شود .‌.. نه این‌جانب و نه خدام اعتاب علیه پادشاهی هیچ‌کدام به جز ظهور خدمتگزاری توقع دیگر نداریم.

بازخوانی کارنامه هاشمی رفسنجانی در مباحثه  احمد زیدآبادی با سیدحسین مرعشی

جناب هاشمی وقتی‌که رئیس‌جمهور شد، همین سیاست درهای باز اقتصادی و درواقع روابط عادی با جهان را در دستور کار داشتند. اما برای پیشبرد هدف خودش آمد با جناح راست‌گرای آن روز که جناح سنتی محسوب می‌شد، علیه جریان چپ (چپِ خطِ‌ امامی) ائتلاف کرد. علی‌الظاهر چپ خط امامی مخالف اینها بود و سنت‌گرایان مقداری موافق بودند. اما اگر شاید یک‌خرده به عمق ماجرا فکر می‌کرد، می‌دانست که راست‌گرایان سنتی متحد دائمی برایش نخواهند بود و به‌زودی با او مقابله خواهند کرد و کردند و عکس آن؛ جناح چپ را به‌جای اینکه حذف کند اگر نگه می‌داشت
video

فیلمی قدیمی از کشتی غلامرضا تختی با حریف آلمانی

این فیلم از سوی کمیته بین المللی المپیک منتشر شده ناقص است و زیرگیری‌های جذاب و دوست داشتنی جهان پهلوان را به تصویر نمی‌کشد.

معمای شاپور بختیار/ دنبال چه بود: نجات سلطنت، اعلام جمهوری یا بازی در وقت...

بختیار می‌خواست در گام اول امام را از بازگشت به ایران منصرف کند اما نتوانست. در وهلۀ بعد به پاریس بروند و به توافقی برسند اما از او خواست اول استعفا کند و بعد دیدار انجام شود. در حالی که اگر نخست‌وزیر نبود ملاقات بلاموضوع بود و می‌شد مثل دیگران. با استعفای سید جلال الدین تهرانی از ریاست شورای سلطنت، نهاد سلطنت هم بلاتکلیف شده بود.
اروپا

زمینه‌های شکل‌گیری اتحادیۀ اروپا پس از جنگ جهانی دوم

اتحادیۀ اروپا بدون تردید پیشرفته‌ترین تجربۀ جهانی در یکپارچگی منطقه‌ای است. گذار از جامعۀ اروپا به اتحادیۀ اروپا، همکاری میان‌حکومتی را وارد عرصه‌هایی مانند سیاست خارجی، سیاست امنیتی، مسائل میهنی و سازمان قضایی، مهاجرت و سیاستگذاری دربارۀ آن کرد.

به بهانۀ شانزدهمین سالگرد اعدام صدام حسین دیکتاتور عراق

صدام حسین، دیکتاتور سابق عراق، اندکی پس از دستگیری در دسامبر 2003، به دست مأموران سازمان FBI بازجویی شد. خلاصه بازجویی ‌ماموران پلیس فدرال آمریكا از او را ابتدا یك موسسه مستقل غیر دولتی در آمریكا- «آرشیو امنیت ملی» -منتشر کرد و سپس روزنامه واشنگتن پست. ماموران آمریکایی در مجموع 20 مصاحبه رسمی و دست كم5 گفت‌ و گوی غیررسمی با صدام حسین داشته‌اند.

آخرین اخبار

پیشنهاد سردبیر