دو کشور آمریکا و چین روز دوشنبه جنگ لفظی به راه انداختند، زیرا دو طرف پس از تازه‌ترین نشستهای ملتهب خودشان در سطح ارشد، برای تنظیم روایتی از ماجرا تلاش کردند.
به گزارش نبأ خبر، هیات آمریکایی به رهبری وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا با وانگ یی، وزیر خارجه چین و دیگر مقامهای ارشد این کشور در تیانجین ملاقات کرد و این دیدار یک هفته پس از آن انجام شد که دولت بایدن به یک ائتلاف بین المللی برای محکوم کردن چین بابت حملات سایبری جهانی آن پیوست.
وزارت خارجه آمریکا این نشستها را “دوستانه و باز” توصیف کرد که میتوان گفت این کدی دیپلماتیک برای یک مشاجره است و پکن را به عنوان یک طرف منزوی بین‌المللی به تصویر کشید که هنجارهای بین المللی را نقض میکند و فهرستی از نسل کشی چین در سین کیانگ و امتناع آن برای همکاری در یک تحقیقات بین المللی در رابطه با منشاء ویروس کرونا ارائه کرد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا دوشنبه در بیانیه‌ای گفت: معاون وزیر خارجه تاکید کرد که ایالات متحده از رقابت سخت میان کشورهایمان استقبال میکند و اینکه ما قصد داریم به تقویت رویه رقابتی خودمان ادامه دهیم اما ما دنبال درگیری با چین نیستیم.
پکن این مذاکرات را “عمیق و دوستانه” توصیف کرد و با سیلی از محکومیت پاسخ داد. مقامهای چینی “نارضایتی عمیق” خودشان را از “سیاست به شدت خطرناک واشنگتن در قبال چین” ابراز کرده و آن را به ریاکاری در مساله حقوق بشر متهم کردند.
رویارویی
ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه چین گفت، مقامهای چینی درخواست دارند که آمریکا فورا به مداخله در امور داخلی چین پایان دهه، آسیب رساندن به منافع چین را خاتمه دهد و عبور از خط قرمز را متوقف کرده، دیگر با آتش بازی نکند و از سازماندهی گروه مقابله به اسم ارزشها خودداری کند.
این دو کشور در تلاش هستند که امتیاز به دست آورند. آنها برای مدیریت مهمترین روابط دوجانبه جهان و فراهم کردن زمینه اولین نشست رهبران میان جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا و شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین که انتظار میرود در نشست اکتبر گروه هفت باشد، دست و پنجه نرم میکنند. با وجود این لحن کوبنده، دو طرف به ادامه گفتگوها تمایل نشان دادند.
نیل توماس، تحلیلگر چینی در اوراسیا گروپ که یک شرکت مشاوره سیاسی است، گفت: آمریکا و چین در دوره رقابت استراتژیک به سر میبرند، روابط به طور کلی رو به افول میرود و این روند در طول مذاکرات اخیر هم ادامه داشت. اما این حقیقت که دو طرف میخواستند این نشست را برگزار کنند، نشان میدهد که بایدن و شی جینپینگ هنوز هم میخواهند نوعی پایه در زیر این روابط رو به وخامت قرار دهند زیرا آنها میدانند که این مهمترین روابط دوجانبه در جهان است. این تبعات مهمی روی ثبات جهانی دارد، روی سیاست، امنیت و اقتصاد.
وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا هم بعد از این دیدار به نیویورک تایمز گفت: در حوزه هایی که ما منافع مشترک داریم و منافع جهانی بزرگی وجود دارد، ما گفتگوهای بسیار اساسی داشتیم و ایده هایی را رد و بدل کردیم. باید ببینیم این روند به کجا می انجامد.
نشستهای وندی شرمن در چین، در ادامه تور آسیایی او در ژاپن، کره و مغولستان انجام شد و در شرایطی بود که لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا به سنگاپور و آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا به هند سفر کرده بودند و همگی اینها بازتاب اهمیتی است که دولت بایدن برای آسیا قائل شده است.
سفر وندی شرمن به تیانجین در واقع اولین نشست عالی رتبه از زمان نشست پرتنش ماه مارس در آلاسکا میان بلینکن و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا با وانگ یی و مقامهای ارشد چین به شمار میرود. این اظهارات پس از نشستهای شرمن نشان میدهد که مناقشه های ماه مارس نه تنها حل نشده باقی مانده است بلکه همچنان ادامه خواهد یافت، خصوصا بر سر مسائل حقوق بشری در آستانه میزبانی پکن برای المپیک زمستانی و تلاشهای بین المللی برای تعیین منشاء ویروس کرونا.
ند پراس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: معاون وزیر خارجه به طور خصوصی نگرانی‌ها را ابراز کرد، همانطور که ما پیشتر بطور علنی درباره اقدامات چین که مغایر ارزش ها و منافع ما و متحدان و شرکای ماست و قوانین مبنی بر قانون بین المللی را نقض میکند، گفته بودیم.
پرایس ادامه داد: خانم شرمن نگرانی ها درباره وضعیت حقوق بشر، شامل سرکوب غیردموکراتیک پکن در هنگ کنگ، نسل کشی کنونی و جنایت علیه بشریت در سین کیانگ، سوءرفتارها در تبت و محدودسازی دسترسی رسانه ها و آزادی مطبوعات را مطرح کردند. او همچنین درباره نگرانیهای ما در مورد رفتار پکن در فضای سایبری، در تنگه تایوان و در دریای چین شرقی و جنوبی گفت.
نشست وندی شرمن تنها چند روز پس از مخالفت چین با برنامه سازمان بهداشت جهانی برای فاز دوم تحقیقات در رابطه با منشاء ویروس کرونا انجام شد. پرایس تاکید کرد: معاون وزیر خارجه همچنین نگرانی ها درباره امتناع چین برای همکاری با سازمان بهداشت جهانی و اجرای فاز دوم تحقیقات در چین درباره منشاء کرونا را مطرح کرد. او همچنین در رابطه با مساله بازداشت آمریکایی ها و کانادایی ها در چین طبق ممنوعیت های خروج صحبت داشت و به مقامهای چین یادآور شد که مردم اهرمی برای چانه زنی نیستند.
در بیانیه چینی ها درباره اولین ملاقات شرمن با شی فنگ، معاون وزیر خارجه چین آمده است که او به شرمن گفت که رابطه پر اصطکاک آمریکا و چین به دلیل هیچ یک از موضوعات مطرح شده شرمن نیست بلکه به دلیل نمایش آمریکایی‌ها از چین به عنوان “دشمن فرضی” است.
براساس این بیانیه، شی فنگ همچنین به وندی شرمن گفت که این آمریکاست که نظم جهانی مبتنی بر قانون را که بعد از جنگ جهانی دوم ایجاد شد، رها کرده است اما چین دوست دارد یک “نوع جدید از روابط بین المللی بر مبنای احترام” ایجاد کند.
شی فنگ همچنین گفت، آمریکا در موضعی نیست که بخواهد برای چین در زمینه دموکراسی و حقوق بشر موعظه کند و به نسل کشی آمریکایی ها علیه بومیان آمریکایی و اقدام ارتش آمریکا اشاره کرد و گفت که آمریکا “مخترع و صاحب امتیاز و حق مالکیت معنوی” دیپلماسی اجباری است؛ انتقاد دیگری که واشنگتن اغلب به پکن بابت رویکردش در قبال کشورهای کوچک تر و فقیرتر نسبت میدهد.
به دنبال مذاکرات طولانی روز دوشنبه، سخنگوی وزارت خارجه چین در کنفرانس خبری خود گفت چین نارضایتی عمیق خودش را از سیاست به شدت خطرناک واشنگتن در قبال کشورش ابراز داشته است. اما او همچنین این مذاکرات را “عمیق و دوستانه” دانست و گفت برای توسعه سالم روابط چین – آمریکا سودمند بوده است.
و ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت، با اینکه وندی شرمن انتقاداتش را به اقدامات چین مطرح کرد، “همزمان این معاون وزیر خارجه بر اهمیت همکاری در حوزه های منافع جهانی نظیر بحران اقلیمی، مبارزه با مواد مخدر، عدم اشاعه و نگرانی های منطقه ای شامل کره شمالی، ایران، افغانستان و میانمار” تاکید داشت.
