برچسب: دریاچه ارومیه

باران سیل آسا و گرمای شدید می‌تواند در وقوع زمین لرزه موثر باشد. باران‌های شدید و گرمای تابستان می‌توانند میدان‌های تنش نزدیک به سطح زمین را با ورود فشار سیال منفذی تغییر دهند، که در نهایت بر وقوع و توزیع زلزله‌ها اثر می‌گذارد. با این حال، این اثر‌ها به ژرفا‌های تا چند هزار متر از سطح زمین محدود می‌شوند.

تراز دریاچه ارومیه از ابتدای سال آبی تاکنون با افزایش ۲۶ سانتی‌متری مواجه بوده است، اما بر اساس آمار موجود، تراز اکولوژیک این دریاچه ۱۲۷۴.۱ متر است و احیای کامل دریاچه تا تراز مذکور، نیاز به رشد تراز ۴ متری و حجم بالغ بر ۱۴ میلیارد مترمکعبی دارد.

برای احیای دریاچه ارومیه اول باید بارش اتفاق بیافتد، بعدش روش‌های اجرای مهم می‌شود. ما به فرض بارش‌های متوسط سالانه برنامه‌ریزی کردیم. ولی در ۸ سال گذشته (دولت روحانی) بارش‌های متوسط سالانه کمتر از پیش‌بینی ما بود.

دریاچه ارومیه با این روندی که طی این دو سال داشته،‌ مسلما خشک می‌شود، دولت باید حداقل تا دو سال آینده، ۲ میلیارد مترمکعب آب در دریاچه رها کند. اگر۶۰۰ میلیون متر مکعب از زاب آب به دریاچه برسد، و با در نظر گرفتن بارندگی‌ها می‌توان امیدوار بود که دریاچه نمی‌میرد،

 دریاچه ارومیه بالاخره خشک شد. اما این خشک شدن حاصل دو دهه بی‌توجهی محض به تمام اعتراض‌ها، اخطارها و خواسته‌های کارشناسی بهترین و دلسوزترین کنشگران و فعالان محیط زیست در ایران بود. در تمام این سال‌ها یعنی از ۱۳۷۵ تا کنون که بحث‌های زیادی درباره خشک شدن دریاچه ارومیه مطرح بوده، هرگز سازمان محیط زیست و دیگر سازمان‌های و وزارت‌خانه‌ها مثل وزارت نیرو و کشاورزی، وضعیتی که امروز به وجود آمده را باور نمی‌کردند و هر سال محکم‌تر و پرقدرت‌تر بر طبل توسعه می‌کوبیدند.

باید خود جامعه به این نتیجه برسد که این برداشت بیش از اندازه از حوضه نباید کرد، چون سد حوضه‌مان هم زیرزمین است هم روی زمین. آنکه روی زمین است را می‌بینیم، اما آنکه زیرزمین است و چاه آن را می‌کشد، نمی‌بینیم.ما به آنها می‌گوییم سد حوضه. عمده خشکی دریاچه ارومیه ناشی از زیر زمین است و تا این تغییر رویکرد اتفاق نیفتد ما نمی‌توانیم به راه‌حل پایدار برسیم و این تغییر رویکرد جلب مشارکت جامعه پیرامونی را، باید به وسیله سازوکارهای ایجاد عرضه، ایجاد کرد.

زمانی که محیطی تبدیل به پلایا می‌شود، نمی‌توان به شرایط قبل بازگرداند؛ چرا که محیط رسوبی، تغییر کرده و ما برای دریاچه ارومیه شرایطی را فراهم کردیم که برگشت‌ناپذیر است و زمان زیادی را می‌طلبد تا به تراز اکولوژی قبل بازگردد.

روزنامه اعتماد در گزارشی با انتشار نتایج یک پژوهش انجام‌شده در دانشگاه صنعتی شریف و همچنین گفت‌وگو با صاحب‌نظران و کارشناسان حوزه دریاچه ارومیه از احتمال خشکی این دریاچه در شهریور امسال و تبدیل آن به باتلاق نوشته بود که با واکنش تند بعضی از مسوولان و مدیران مرتبط محلی روبرو شد اما حالا و پس از گذشت یک هفته، هم معاون استاندار آذربایجان غربی و هم معاون سازمان محیط‌زیست کشور در اظهاراتی جداگانه عملا آمار و اطلاعات گزارش «اعتماد» را تایید کردند؛ خلاصه اطلاعات تازه به این صورت است که «تراز دریاچه ارومیه در ۱۳ خرداد ۱۴۰۲، کمترین تراز ثبت‌شده در این روز برای دریاچه ارومیه از سال ۱۳۴۳ تاکنون بوده است و حالا حجم آب از سال ۹۴ هم کمتر شده است.

تغییر الگوی کشت، افزایش زمین‌های زیرکشت، سدسازی، احداث پل شهید کلانتری و عوامل طبیعی مانند تغییر اقلیم و کمبود بارش شرایط اسفناک فعلی را برای دریاچه ارومیه رقم زده‌اند.

از ابتدای سال زراعی یعنی اول مهر 1401 تا پایان نیمه اول آبان ماه امسال حوضه دریاچه ارومیه نسبت به متوسط بارش بلندمدت و نسبت به مدت مشابه سال گذشته بارش کمتری دریافت کرده است.

به گزارش نباءخبر،‏تصاویر جدیدی از وضعیت دریاچه‌ اورمیه در فضای مجازی منتشر شده است که تنها فقط نام "دریاچه" از آن باقی مانده و...

بر اساس گزارش‌های مطالعات صورت گرفته توسط دانشگاه‌های علوم پزشکی تبریز و ارومیه - که در همان ابتدای شروع فعالیت ستاد صورت گرفت - ذرات موجود در ریزگرد‌های نمکی دریاچه ارومیه حاوی ترکیبات کلسیم، آهن، آلومنیوم و منیزیم هستند. کلسیم موجود در محیط خطر ابتلا به سنگ کلیه، گرفتگی مجاری کلیه و رگ‌های خونی را بالا می‌برد. آهن موجود در این ریزگرد‌ها نیز ممکن است منجر به ورم و بروز آسیب‌های چشمی شود و جذب آن از طریق تنفس طولانی‌مدت نیز التهاب ریه را در پی دارد.

پیامدهای تغییر اقلیم حدود ۶ سانتیمتر به تبخیر اضافه شده است. ولی دریاچه را سدها کشتند. دریاچه را پمپاژها کشتند. حقابه دریاچه را برداشت و مصرف کردیم. در سال ۱۳۵۷ کمتر از ۳۰۰ هزار هکتار کشت آبی داشتیم. امروز کشت آبی در حوضه دریاچه ارومیه بیش از ۵۷۰ هزار هکتار است. یعنی اگر مابه‌التفاوت این دو عدد حدود ۲۸۰ هزار هکتار باشد، ۱۰ هزار مترمکعب هم مصرف سالیانه باشد؛ می‌شود سالی ۲.۸ میلیارد متر کعب که در ۳۰ سال گذشته از حقابه دریاچه برای کشاورزی برداشتیم. از طرف دیگر حقابه دریاچه را سالی حدود ۱۲۰ میلیون متر مکعب هم برای توسعه شهر تبریز استفاده کردیم. پس دریاچه را انسان‌ها کشتند.

دریاچه ارومیه ترکیبی از بحران‌های کوچک و بزرگ را به خود دیده است و حال امروز این دریاچه برآمده از تصمیم‌های نادرست سال‌های گذشته در حوزه آب است. سیاست‌هایی که بخش گسترده‌ای از آن به سدسازی‌های بی‌رویه و حفر چاه‌های غیرمجاز و برداشت‌های بدون حساب و کتاب از سفره‌های زیر زمینی برای تولید محصولات کشاورزی گره خورده است.

دریاچه ارومیه توانست بیشترین حمایت سیاسی، مالی و بین‌المللی را به لطف خدا در تاریخ آب کشور کسب کند، ولی متاسفانه رویکرد‌های غلط به مسئله نگذاشت که از این میزان توجه به نحو مناسب استفاده شود باید بدون توجه به مسایل سیاسی و جناحی، درس آموخته‌های حاصل از برنامه‌های ستاد احیا ثبت شود. هزینه و خسارت عدم پرداختن به درس آموخته‌های قبلی در طول تاریخ سیاستگزاری آب کشور می‌تواند بسیار بیشتر از خود عدم احیای دریاچه ارومیه باشد.