سقوط آزاد شاخص قیمت نفت آمریکا در بازار نیویورک و ثبت قیمت منفی، قطعهای دیگر در دومینویی بود که از ماه فوریه با کاهش تقاضا در بازارهای آسیایی آغاز و سپس به جنگ نفتی ریاض و مسکو رسید.
به گزارش صدانیوز، ارزش معاملات آتی نفت خام شیرین و سبک آمریکا روز ۲۰ آوریل در بازار نیویورک، سیری نزولی پیش گرفت و تا ظهر به وقت محلی به زیر ۱۰ دلار به ازای هر بشکه رسید. دو ساعت پس از آن بود که برای اولین بار در تاریخ، قیمت نفت در معاملات ماه مه نایمکس به زیر صفر سقوط کرد و کمتر از ۳۰ دقیقه بعد به منفی ۴۰ دلار رسید.
سقوط آزاد شاخص قیمت نفت آمریکا در بازار نیویورک و ثبت قیمت منفی، قطعهای دیگر در دومینویی بود که از ماه فوریه با کاهش تقاضا در بازارهای آسیایی آغاز و سپس به جنگ نفتی ریاض و مسکو رسید.نفت شیرین و سبک آمریکا در زمانی تا منفی ۴۰ دلار و ۳۲ سنت سقوط کرد و سپس در منفی ۳۷ دلار و ۶۳ سنت تثبیت شد، که عربستان سعودی و روسیه تن به برافراشتن پرچم سفید داده و هفته گذشته، اوپک و متحدانش برای تنظیم بازار بر سر کاستن از ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه از تولید توافق کردهاند. معمای رقم خوردن این روز تاریخی در بازار نیویورک، بیشک سرفصلی در تاریخ نفت خواهد بود.قیمت منفی به معنی پرداخت پول به مشتری به همراه تحویل کالاست. دلیل چنین تصمیمی برای تولیدکننده جز خلاصی از کالا نیست چرا که احتمالا هزینه این اقدام در دراز مدت، از توقف تولید یا انبار کردن کالا ارزانتر تمام میشود. قیمت منفی پیشتر، بسیار نادر و موقت در دیگر بخشهای حوزه انرژی، برای مثال معاملات گاز طبیعی در آمریکای شمالی تجربه شده اما رویداد ۲۰ آوریل اتفاقی بزرگ و با ابعادی جهانی است.نایمکس با نزدیک شدن به انقضای مهلت معاملات وست تگزاس اینترمدیت برای تحویل در ماه میلادی مه با این پدیده رو به رو شد و این خبر از پیشبینیهایی ناگوار درباره وضع بازار نفت در ماه آینده دارد. به نظر میرسد که معاملهگران در انتظار افزایش محدودیتهای مربوط به قرنطینه شهرها و منع رفت و آمد و سفر باشند. این پیشبینی به معنی کاهش تقاضا یا دستکم ابقای شرایط آشفته بازار است.
فراوانی نفت و کمبود انبار خالی
از زمان تصمیم ریاض به تولید و عرضه حداکثری نفت که با اجاره ابر نفتکشها و پر کردن مخازن مصر همراه بود، زنگ خطر کمبود انبارهای نفتی به صدا درآمد و اکنون گزارشها از پر شدن انبارهای بزرگ سنگاپور، روتردام و فجیره حکایت دارد.یکی از دلایل اصلی سقوط بهای نفت، همین کمبود انبار یا به عبارتی دیگر پر شدن مخازن، به ویژه در خاک ایالات متحده آمریکا است.در رابطه با نفت شیرین و سبک آمریکا به طور مشخص پر شدن مخازن کاشینگ در ایالت اوکلاهما مطرح است؛ جایی که محل تحویل این نوع نفت است و کلیدیترین محل ذخیره نفت آمریکا محسوب میشود. ذخیره نفت خام در این محل از پایان فوریه تاکنون حدود ۵۵ میلیون بشکه یعنی ۴۸ درصد افزایش داشته است. پس گویی که معاملهگران تنها یک روز پیش از پایان مهلت معاملات ماه مه، اقدام به فروش سهم خود کردند تا از تحویل فیزیکی نفت فرار کنند. در چنین شرایطی میتوان حدس زد که مخازن خالی نفت تا چه اندازه باید کمیاب و گران شده باشد.در این میان سقوط بهای نفت به زیر صفر تنها در رابطه با شاخص نفت آمریکا تجربه شد و برنت دریای شمالی با وجود کاهش قیمت، ارزش خود را حفظ کرد. برنت دریای شمال به عنوان شاخص نفت اروپا در بازار جهانی که بر اساس معاملات پنج نوع نفت خام قیمت گذاری میشود از ظرفیت اسمی ذخیره کمتری نسبت به وست تگزاس اینترمیدیت در کاشینگ برخوردار است؛ با این حال نفت دریای شمال به واسطه نفتکشها به راحتی در سراسر دنیا جا به جا و به پالایشگاهها تحویل داده میشود. از این رو یافتن انبار برای ذخیره یا تعیین محل تحویل، سبب شده تا برنت دریای شمال تا اینجا از خطر سقوط بهایش به زیر صفر مصون مانده است.
کاهش تقاضای نفت با به طول انجامیدن شیوع ویروس کووید-۱۹ و تبعات آن، کار را به جایی رسانده که امروز معاملهگران بزرگ در ایالات متحده آمریکا با معضل قیمتگذاری نفت رو به رو هستند. در چشم بسیاری از معاملهگران بازار، وست تگزاس اینترمیدیت اکنون در قیاس با برنت دریای شمال شاخصی شکننده و غیرقابل اتکا به نظر میرسد.سرعت بیسابقه کاهش تقاضای جهانی نفت و پر شدن انبارهای ذخیره سازی، حاصل شیوع کرونا و جنگ نفتی ریاض و مسکو است. در ماه مارس درست در زمانی که اوپک در پی کاهش تولید بود ریاض به رقابت با مسکو برخاست و به تولید خود افزود؛ رقابتی که اگرچه ۵ هفته بیشتر طول نکشید اما جبران خساراتش زمان بر خواهد بود. حتی توافق بر سر کاهش ۹ میلیون ۷۰۰ هزار بشکه تولید هم قادر به برقراری تعادل در بازار جهانی نیست تا جایی که شنیده میشود دولت آمریکا طرحی را برای پرداخت به تولیدکنندگان در دست بررسی دارد تا نفت خود را از بازار دور نگه دارند.بازار نفت پیش از شیوع ویروس کرونا در جهان با عرضه روزانه ۱۰۰ میلیون بشکه رو به رو بوده است. اگرچه اکنون بازار کاهش تقاضای ۳۵ درصدی را تجربه میکند ولی اوپک پلاس تنها بر سر کاهش ۱۰ درصدی عرضه پیشین با سازمان کشورهای صادرکننده نفت توافق کرده است.