در دور پیشین تحریمها، یک واقعیت خار کننده برای ایران این بود که برای تامین بنزین هم نیازمند آمریکا بود. اما در این دور تازه، ایران نه تنها در تولید بنزین خودکفا شده، بلکه در صدد تقویت ظرفیت صادراتی بنزین است.
به نقل ازصدانیوز،سیمون هارلو در یادداشتی در اویل پرایس با عنوان «کلید موفقیت ایران در مواجه با تحریمها» [لینک] نوشت:
۱- در دور پیشین تحریمها، یک واقعیت خار کننده برای ایران این بود که برای تامین بنزین هم نیازمند آمریکا بود. اما در این دور تازه، ایران نه تنها در تولید بنزین خودکفا شده، بلکه در صدد تقویت ظرفیت صادراتی بنزین است. پالایشگاه ستارهی خلیج فارس با صادرات محصولات نفتی تنها در هفت ماهه اول امسال ۱۰۰ میلیون دلار درآمد کسب کرده است اکنون نیز، برای آنکه حجم صادرات و درآمد این شرکت در ماههای پیش رو از ۳۶۰۰۰۰ بشکه در روز به ۵۴۰۰۰۰ بشکه در روز برسد، برنامههایی در دست اجراست.
۲- طرح اولیه پالایشگاه، شامل یک توسعهی سه مرحلهای میشد. هر کدام به گونه ای طراحی شده بود تا تولید ۱۲ میلیون لیتر بنزین یورو ۵، به علاوهی ۴٫۵ میلیون لیتر سوخت دیزل استاندارد یورو ۴، یک میلیون لیتر نفت سفید، و ۳۰۰ هزار لیتر گاز مایع، ممکن شود. برای دستیابی به این اهداف ۲۶۰ میلیون یورو وام اضافه از صندوق توسعهی ملی دریافت شد.
۳- پالایشگاه ستاره خلیج فارس ذخیره ی گاز خود را مستقیما از پارس جنوبی دریافت میکند. به رغم تغییرات مختلف در شرکای خارجی این غول نفتی، تولید گاز پارس جنوبی، همراستا با هدف کوتاه مدت ایران برای تولید حداقل یک میلیارد متر مکعب در روز، رو به افزایش است. یعنی پالایشگاه با ذخیره ی ۴۵۰۰۰۰ بشکه ای گاز مایع از سمت پارس جنوبی حمایت میشود که بیشتر از هدف اولیه ی ۳۶۰۰۰۰ بشکهای سه مرحلهی رسمی است. این حجم از گاز به ایران، امکان اضافه کردن فاز چهارم (هدف ۵۴۰۰۰۰ بشکهای) و به کارخانه، اجازهی تولید نفتای شیرین را میدهد که در مقایسه با نفتای شوری که قبلا تولید میشد کاربردهای تجاری داشته و میتواند در طیف گسترده ای از محصولات پتروشیمی مورد استفاده قرار گیرد.
۴- تهران با این امید که تحریم ها دوباره برداشته شوند، بازهم مشغول بررسی طرحهای اولیهی بخش بنزین است. این طرح که دو سال و نیم پس از برجام به کار گرفته شد به ایران اجازه میداد تا حداقل ده درصد از کل نیازهای دیزلی و بنزینی اروپای جنوبی را تامین کند و به بزرگ ترین تولید کنندهی بنزین خاورمیانه تبدیل شود. صادرات بنزین و تولید پتروشمیی از اجزای کلیدی برنامهی ایران برای بقا در شرایط تحریم است. تولید پتروشیمی جزء کلیدی مدل اقتصاد مقاومتی ایران است که اساسا مفهوم ایجاد ارزش افزوده از گذر به کارگیری سرمایههای فکری در توسعهی کسب و کارهاست.
۵- وزیر نفت ایران هفتهی گذشته گفت: حتی با وجود تحریمها، ۹۵ درصد از شرکتهای پتروشیمی ایرانی میتوانند از فروش محصولات خود پول نقد دریافت کنند. کارخانجات پتروشیمی ایران هم اکنون ۶۶ میلیون تن محصول در سال تولید میکنند و پروژههای در دست اجرا تا پایان سال ۲۰۲۵، تولید پتروشمی کشور را به ۱۳۰ میلیون تن در سال میرسانند.
۶- تقریبا ۲۱ پروژهی پتروشیمی به چینی ها معرفی شده که هزینهی توسعهی اولیهی آن ۲۰ میلیارد دلار پیش بینی میشود. ۱۹ پروژهی دیگر توسط صندوق توسعهی ملی ایران تامین مالی میشود که هزینهی تقریبی آن ۶ میلیارد دلار است. قبل از شروع دوبارهی تحریمها نیز از سوی طرفهای اروپایی پیشنهاداتی برای ارائهی جدیدترین فناوریها ارائه شد. اولین توافق با شرکت ایتالیایی Maire Technimont برای ساخت و ساز یک واحد پتروشیمی در منطقهی ویژهی اقتصادی پارس به امضا رسید. همچنین غول مهندسی آلمانی، زیمنس، نیز توافق نامهای با گروه مپنا به امضا رسانده بود که به این شرکت اجازه میداد دانش فنی لازم برای تولید توربینهای گازی کلاس F را به ایرانیها منتقل کند.
۷- با توجه به خروج ایالات متحده از خاورمیانه تهران میخواهد تا قبل از کاهش تحریمها از زمان باقیمانده استفاده کند. تهران همچنین معتقد است که شرکتهای اروپایی حتی تا قبل از برداشته شدن تحریمها میتوانند در اولین مرحله در بخش پتروشیمی با ایرانیها وارد همکاری شوند. در این رابطه سید رضا قاسمی شهری در یکی از بزرگترین نمایشگاههای صنعت لاستیک و پلیمر دنیا گفت: شرکت صنایع پتروشمی خلیج فارس آمادگیاش را برای چندین توافق نامه با شرکتهای مختلف، به ویژه اروپایی اعلام کرده است.