در هفته‌های اخیر موشک‌های متعددی به سمت کشتی‌هایی که از این مسیر می‌گذشتند، شلیک شده است. این حملات عملا این منطقه را از حیز انتفاع تجاری انداخته است. کانال سوئز یکی از مهم‌ترین شریان‌های تجاری و اقتصادی دنیا به خصوص برای امریکا و شریکان تجاری او است. تعطیلی این شریان منجر به حضور بیشتر نیروی نظامی دریایی امریکا در منطقه شده و همچنین احتمال حمله امریکا به حوثی‌ها را بسیار بالا برده است.
به گزارش نبأخبر، با ثابت ماندن قیمت نفت در بازارهای جهانی تصور می‌شد ابعاد اقتصادی جنگ اخیر کنترل شده است، اما این خوشبینی تغییر کرد. هفته‌نامه اکونومیست با انتشار مقاله‌ای در شماره اخیرش در 16 دسامبر مصادف با 25 آذر ماه تحلیل تازه‌ای از پیامدهای اقتصادی این جنگ و احتمال گسترش ابعاد جغرافیایی آن ارایه داده است. خلاصه این تحلیل به قرار زیر است:
٭ در روز جمعه ۱۵ دسامبر (۲۴ آذرماه) برای اولین بار موشک‌های بالستیک ضد کشتی توسط ارتش حوثی‌ها به یک کشتی در کانال سوئز شلیک شد.
٭ در همان روز۵ شرکت اصلی کشتیرانی جهان که ۵۳ درصد از تجارت جهانی را در دست دارند اعلام کردند تا زمانی که منطقه کانال سوئز کاملا امن نشده در این منطقه فعالیت نخواهند کرد.
٭ کانال سوئز از مهم‌ترین شریان‌های تجاری دنیاست که ۳۰ درصد از حجم حمل و نقل کانتینری جهان از این منطقه می‌گذرد.
٭ امریکا در پاسخ در روز جمعه ۱۴ هواپیما نظامی بدون سرنشین که احتمالا متعلق به حوثی‌ها بوده است را در دریای سرخ با پرتاب موشک منهدم کرد.
٭ به درخواست امریکا، انگلیس و فرانسه نیروی نظامی خود را در این منطقه مستقر کرده‌اند. امریکا از استرالیا نیز درخواست کرد که نیروهای نظامی خود را به سواحل جنوبی یمن بفرستد.
٭ در صورت تداوم حملات حوثی‌ها به کشتی حمله امریکا بسیار محتمل خواهد بود.
هزار مایل دورتر از غزه، بحران در کانال سوئز اوج گرفته و ممکن است جنگ اسراییل- فلسطین را به یک جنگ منطقه‌ای تبدیل کند که تاثیرات ضمنی گسترده‌ای برای اقتصاد جهانی بگذارد. از روز جمعه ۱۵ دسامبر (جمعه ۲۴ آذر ۱۴۰۲) پنج شرکت بزرگ حمل و نقل در دنیا شامل cma، cgm، Hapag-Lloyd، Maersk و msc فعالیت خود را در دریای سرخ متوقف کردند. در دریای سرخ کشتی‌ها باید از کانال سوئز عبور کنند و این منطقه در معرض حملات گروه نظامی حوثی است که توسط ایران پشتیبانی می‌شود. در هفته‌های اخیر موشک‌های متعددی به سمت کشتی‌هایی که از این مسیر می‌گذشتند، شلیک شده است. این حملات عملا این منطقه را از حیز انتفاع تجاری انداخته است. کانال سوئز یکی از مهم‌ترین شریان‌های تجاری و اقتصادی دنیا به خصوص برای امریکا و شریکان تجاری او است. تعطیلی این شریان منجر به حضور بیشتر نیروی نظامی دریایی امریکا در منطقه شده و همچنین احتمال حمله امریکا به حوثی‌ها را بسیار بالا برده است.
باب المندب تنگه‌ای بسیار باریک و کانال ارتباطی بین آفریقا و شبه جزیره عربستان است که ۱۲ درصد از حجم ارزش دلاری تجارت جهانی و ۳۰ درصد از حجم کانتینری از این تنگه می‌گذرد. منظور از شبه‌جزیره عربستان (به عربی: جزیره العرب) وسیع‌ترین شبه‌جزیره جهان است که شامل کشورهای یمن، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، عمان، قطر، کویت و بحرین می‌شود. از شروع جنگ، گروه حوثی اعلام کرده است که در حمایت از فلسطین و در راستای کاهش قدرت اقتصادی غرب این منطقه را به یک منطقه غیر قابل عبور تبدیل خواهد کرد. از ۷ دسامبر تهدید و حمله حوثی‌ها ادامه داشته است، اما در روز جمعه ۱۵ دسامبر ارتش حوثی‌ها تهدید کردند که به کشتی mv Palatium III حمله خواهند کرد، در نتیجه دو موشک بالستیک ضد کشتی شلیک شد که یکی از موشک‌ها به کشتی اصابت کرد. این اولین بار است که موشک بالستیک ضد کشتی در این تنگه استفاده می‌شود. موشک‌های بالستیک ضد کشتی، یک شبه موشک بالستیک نظامی با برد متوسط است که به جهت حمله و مورد هدف قرار دادن کشتی‌های جنگی در دریا طراحی شده است، چون سرعت موشک‌ها به‌طور معمول به ۱۰ ماخ می‌رسد در حال حاضر در هیچ کشتی مکانیسم دفاعی وجود ندارد که بتواند در فاز نهایی با این موشک‌ها مقابله کند، اما به جهت مشکلات فراوانی که در زمینه هدایت دقیق این نوع موشک‌ها وجود دارد روش‌های زیادی برای مقابله با آنها در مراحل میانی وجود دارد. تنها چین، ایران و یمن چنین موشک‌هایی را به زرادخانه خود افزوده‌اند. این کشتی تماما پرچم لیبریا داشته و متعلق به اسراییل یا امریکا نبوده است. در روز شنبه ارتش دریایی امریکا وارد عمل شد. از آنجا که موشک‌های ارتش حوثی از هواپیما‌های بدون سرنشین شلیک شده است در روز جمعه ارتش امریکا در پاسخ به این حملات فیلم منهدم کردن ۱۴ هواپیمای بدون سرنشین را در دریای سرخ منتشر کرد. ارتش دریایی انگلیس نیز اعلام کرد که نیروهای او در دریای سرخ در روز جمعه یک هواپیمای بدون سرنشین دیگر را منهدم کرده‌اند.
شرکت‌های حمل و نقل دریایی اعلام کردند که دریای سرخ در حالت اضطراری است و برای ملوانان و کارکنان کشتی خطر مرگ وجود دارد. ۵ شرکت بزرگ کشتیرانی دنیا ۵۳ درصد از کل حمل و نقل دریایی جهان را در دست دارند. این شرکت‌ها در ۱۵ و ۱۶ دسامبر یعنی در روز جمعه و شنبه اعلام کردند تا زمانی که این منطقه به‌طور کامل ایمن نشده است هیچ حمل و نقلی را در این منطقه انجام نخواهند داد.
شرکت‌های کوچک و کشتی‌های نفتکش ممکن است مسیر رهبران اصلی این صنعت را پیش بگیرند.
این بحران دو نتیجه ضمنی در بر خواهد داشت: اول برای اقتصاد جهانی و دوم برای کشورهای منطقه خاورمیانه که احتمال جنگ را در این منطقه افزایش می‌دهد. با توجه به منافعی که کشورهای غربی از دریای سرخ دارند برای برقراری نظم در این منطقه هزینه نظامی خواهند کرد. بیشترین ضرر را از این تعطیلی مصر خواهد کرد و شایان ذکر است که مصر در بحران اقتصادی بزرگی قرار دارد. با توجه به اینکه فقط ۵ درصد از تجارت اسراییل از بندری به نام ایلات در مسیر دریای سرخ انجام می‌شود او از نظر صادرات خیلی متضرر نخواهد شد، اما از نظر اقتصاد و تجارت جهانی در کوتاه‌مدت هزینه بسیاری پرداخت خواهد کرد، چراکه کشتی‌ها باید مسیر بسیار دورتری را بروند و هزینه‌های حمل دریایی و بیمه‌ای به شدت افزایش خواهد یافت. اتفاقات اخیر در دریای سرخ اگر روی تجارت دریای عرب تاثیر بگذارد، پیامدهای اقتصادی آن بسیار هنگفت خواهد بود. ۳۰ درصد از کل نفت دنیا از مسیر دریای عرب می‌گذرد.
اهمیت اقتصادی این منطقه حمله نظامی امریکا و شرکای تجاریش را محتمل می‌کند، اما تهدید حوثی‌ها جدی و پیچیده است. شعار اصلی این گروه که مرگ بر اسراییل است، تهدید کرده تا زمانی که فلسطین در محرومیت غذا و دارو به سر می‌برد، کشتی‌هایی که مقصد آنها اسراییل باشد را نابود خواهد کرد. اما اکثر کشتی‌هایی که مورد حمله توسط حوثی‌ها قرار گرفته بودند، پرچم اسراییل و مالکیت اسراییلی هم نداشتند. یکی از کشتی‌هایی که مورد حمله قرار گرفت، کشتی ماهیگیری هنگ‌کنگی بوده است.
فابیان هینز Fabian Hinz از موسسه مطالعات راهبردی جهانی IISS اعلام کرد که تجهیزات حوثی‌ها بسیار پیشرفته است. برخی موشک‌های دریایی آنها از تکنولوژی روز مانند امکان نقطه‌زنی دقیق تا ۸۰۰ کیلومتر را برخوردار است.
مقامات غربی تا به امروز به صورت علنی اعلام نکرده‌اند که ایران در حمله‌های اخیر حوثی‌های دریای سرخ موثر بوده است. دستگاه امنیتی اسراییل اعلام کرده هنوز مطمئن نشده که ایران در حملات حوثی مشارکت نداشته است. نکته بسیار مهم این است که این گروه کاملا تحت کنترل ایران هم نیستند.
نقطه قابل تامل این است که دیپلماسی در منطقه خاورمیانه در سال‌های اخیر دستاورد‌های مهمی داشته است. از سال ۲۰۱۵ عربستان سعودی از مخالفان حوثی‌ها حمایت می‌کرد. در نتیجه یک جنگ داخلی در یمن شکل گرفته بود که از یک طرف دولت حاکم و عربستان و امارات قرار داشتند و در طرف دیگر حوثی‌ها به پشتوانه ایران. در این جنگ داخلی تعداد بسیاری شهروند یمنی کشته شد. در ماه مارس ۲۰۲۲ عربستان سعودی آتش‌بس را پذیرفت و قبول کرد که حوثی‌ها در صنعا پایتخت یمن رسما فعالیت کنند. ممکن است به زودی راه‌حل دایمی برای پایان جنگ داخلی در یمن پیدا شود. در واقع بعد از سال‌ها حوثی‌ها در منطقه توسط عربستان و امارات به رسمیت شناخته شدند و آتش جنگ سرد شد.
اما احتمال دارد عملیات بزرگ‌تر نظامی علیه حوثی‌ها شکل بگیرد. نیروهای نظامی امریکا در جنوب یمن در حال فعالیت هستند که مطمئن شوند حوثی‌ها به کشتی‌ها حمله نخواهند کرد. به درخواست امریکا، انگلیس و فرانسه نیروهای نظامی خود را به این منطقه ارسال کرده‌اند. امریکا از استرالیا هم درخواست کرد که نیروی نظامی خود را ارسال کند.
سیاست دفاعی امریکا و مستقر کردن نیروهای نظامی دریایی برای این است که احتمال جنگ را در منطقه کاهش دهد. کاری دیگر که احتمال دارد انجام دهد، این است که مانند زمان جنگ ایران و عراق اسکورت نظامی برای کشتی‌های تجاری بگذارد که این کار بسیار هزینه‌بر است.
راه‌حل دیگر حمله مستقیم به حوثی‌ها و انبار نظامی آنان است. امریکا و اسراییل حمله به تاسیسات و ارتش حوثی‌ها را برنامه‌ریزی کرده‌اند. اما امریکا تمایل به حضور نظامی بیشتر در منطقه خاورمیانه ندارد. دولت بایدن به دنبال افزایش نیرو در دریای سرخ و همچنین تحمیل فشار بیشتر به دولت ایران است. اسراییل هم به دنبال درگیری جدید نیست. امریکا از اسراییل خواسته هر چه زودتر به جنگ با فلسطین پایان دهد. با تمام این موارد اگر نیروهای حوثی که از ایران حمایت می‌شوند به حملات خود در دریای سرخ ادامه دهند یکی از مهم‌ترین شریان‌های تجاری دنیا مسدود یا محدود خواهد شد در این صورت احتمال گسترش جنگ وجود خواهد داشت.
