در سال ۹۱ سند ملی الکل در کشور معرفی شد که بر اساس آن بیش از یک میلیون نفر در کشور الکل مصرف می‌کنند. مصرف‌کنندگان الکل در ایران ۳۰ درصد زن و ۷۰ درصد مرد هستند. یکی از انواع اعتیاد که آثار مخربی بر روح و روان مصرف‌کننده دارد، اعتیاد به الکل است که عوارض […]
در سال ۹۱ سند ملی الکل در کشور معرفی شد که بر اساس آن بیش از یک میلیون نفر در کشور الکل مصرف می‌کنند. مصرف‌کنندگان الکل در ایران ۳۰ درصد زن و ۷۰ درصد مرد هستند.
یکی از انواع اعتیاد که آثار مخربی بر روح و روان مصرف‌کننده دارد، اعتیاد به الکل است که عوارض جبران‌ناپذیری از جمله پرفشاری خون، سیروز کبدی، مشکلات قلبی، پرخاشگری، افسردگی‌های مزمن و… در انتظار مصرف‌کننده آن است. از سوی دیگر، از الکل به عنوان سومین عامل تصادفات رانندگی در کشور و نخستین عامل خطرساز انسانی در این زمینه نام می‌برند. علاوه بر این، نقش الکل در خشونت خانگی، کودک‌آزاری و همسرآزاری در جهان ثابت شده است، به عنوان نمونه، بیش از ۷۰ درصد از همسران مصرف‌کنندگان الکل سابقه تجربه همسرآزاری دارند.
سردار اسماعیل احمدی‌مقدم؛ فرمانده وقت نیروی انتظامی نیز در سال ۹۰ گفت: «می‌گویند در ایران ۲۰۰ هزار معتاد الکلی وجود دارد که این آمار مشکوک است. در دنیا ۱۰ برابر معتادان مواد مخدر معتاد الکلی وجود دارد، اما در ایران یک‌دهم معتادان مواد مخدر، معتاد الکلی داریم. براساس آخرین آمارها یک میلیون و ۳۰۰ هزار معتاد در کشور وجود دارد». به این ترتیب، می‌توان از سخنان فرمانده وقت نیروی انتظامی نتیجه گرفت که حدود ۱۳۰ هزار معتاد به الکل در ایران زندگی می‌کنند. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی نیز ایران کشور نوزدهم دنیا از نظر میزان مصرف بالای الکل به ازای هر مصرف‌کننده است.
دکتر رضا افشاری؛ رییس جامعه سم‌شناسی پزشکی آسیا و اقیانوسیه درباره تعداد معتادان به الکل در ایران می‌گوید: «در سال ۹۱ سند ملی الکل در کشور معرفی شد که بر اساس آن بیش از یک میلیون نفر در کشور الکل مصرف می‌کنند. مصرف‌کنندگان الکل در ایران ۳۰ درصد زن و ۷۰ درصد مرد هستند. البته، به‌طورکلی در جهان مسمومیت با الکل در مردان بیشتر از زنان است. با این اوصاف با توجه به ۳۰ درصد مصرف‌کننده زنی که در کشور وجود دارد، هنوز هیچ زنی به مرکز ترک اعتیاد الکل مراجعه نکرده است».
مصرف الکل سالانه جان ۳,۳ میلیون نفر را در دنیا می‌گیرد که ایران هم در این زمینه آماری دارد. بنابر آمار سازمان پزشکی قانونی، ظرف ۶ ماه نخست سال ۸۹ و با افزایش ۲۳٫۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۷۴ نفر شامل ۷۰ مرد و ۴ زن و سال ۹۰، ۹۳ نفر شامل ۸۶ مرد و ۷ زن بر اثر مصرف الکل جان باخته‌اند. آمارهای سال ۹۲ هم نشان می‌دهد ۱۵۰ نفر به دلیل مسمومیت ناشی از مصرف الکل جان خود را از دست داده‌اند.
در زمینه مصرف الکل و اعتیاد به آن هنوز پژوهش گسترده‌ای در ایران انجام نشده است، اما تحقیقی که پیرامون میزان شیوع مصرف موادمحرک، انواع داروهای روان‌گردان، الکل و سیگار روی ۸ هزار جوان ۱۵ تا ۳۵ سال مناطق ۲۲گانه تهران انجام شده، نشان می‌دهد متوسط سن مصرف الکل به ۲۰ سال رسیده و ۲۶٫۵ درصد از جوانانی که به مصرف الکل روی آورده‌اند، سابقه مصرف این‌گونه مشروبات را در خانواده خود داشته‌‌اند. نتایج پژوهش انجمن جامعه‌شناسی ایران نیز که در دولت نهم بر ۱۵۰۰ دانشجوی ۱۸ تا ۲۴ ساله انجام شد، نشان داد ۲۵ درصد دانشجویان، مصرف الکل را بدون اشکال می‌دانستند. از این تعداد، ۲۰ درصد اعلام کرده بودند الکل مصرف می‌کنند و ۵ درصد هم گفته بودند وسوسه شده‌اند این کار را انجام دهند.
در کشور ما مراکز درمانی متعددی برای درمان اعتیاد به موادمخدر وجود دارد، اما با توجه به ممنوعیت قانونی استفاده از الکل، مراکز درمان اعتیاد به الکل بسیار محدود هستند. اولین مرکز تخصصی ترک الکل در ایران، «مرکز درمان اعتیاد سهرورد» است که کار خود را به‌صورت پایلوت و با همکاری NGO «تولدی دوباره» در شهریور ماه ۹۲ آغاز کرد و هم‌اکنون نیز در حال فعالیت است. اولین کلینیک دولتی ترک اعتیاد به الکل نیز یک سال بعد یعنی در مرداد ماه ۹۳ در مرکز ملی مطالعات اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تهران راه‌اندازی شد که در این کلینیک، خدمات مشاوره‌ای شامل مشاوره فردی، مددکاری، گروه‌درمانی و خانواده‌درمانی در اختیار مراجعان قرار می‌گیرد.
از سوی دیگر، علی فرهودیان؛ رییس مرکز تحقیقات سوءمصرف و وابستگی به مواد دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی خرداد ماه سال گذشته اعلام کرد که قرار است ۱۵۰ مرکز درمان اعتیاد به الکل در ایران راه‌اندازی شود. به گفته فرهودیان، مرکز تحقیقات سوءمصرف و وابستگی به مواد دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به نمایندگی از وزارت بهداشت و با همکاری شورای اجتماعی وزارت کشور این خدمات را در قالب طرح درمانی پژوهشی در مراکز یادشده راه‌اندازی می‌کند. برای نیل به این هدف، دوره‌های تخصصی برای کارشناسان ۱۵۰ مرکز برتر و پیشکسوت برگزار می‌شود که پس از ارایه آموزش‌های لازم به آن‌ها، مجوز موقت درمان توسط وزارت بهداشت برای این مراکز صادر خواهد شد. استانداردها و کیفیت درمان در قالب طرحی پژوهشی مورد بررسی قرار می‌گیرند و مراکزی که پس از ۱۸ ماه قادر به درمان موفق بیماران باشند، مجوز ۲ ساله این درمان را دریافت خواهند کرد که این مجوز در صورت موفقیت در عملکرد مراکز، قابل تمدید است.
اما بهمن ماه سال جاری، مجید رضازاده، رییس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی خبر داد که به زودی مراکز اقامتی و کوتاه‌مدت ترک الکل در چند منطقه از کشور افتتاح خواهد شد. او با اشاره به این‌که بهزیستی مرکز خاصی برای ترک الکل ندارد، خاطرنشان کرد: وزارت بهداشت مسؤول راه‌اندازی مراکز خاصی در این زمینه است. سه سال قبل بهزیستی به‌صورت آزمایشی اقدام به راه‌اندازی مرکزی برای ترک الکل کرد که مجوزی نیز در این خصوص به یکی از مراکز تهران داده شد، اما وزارت بهداشت فعالیت در این زمینه را به‌عهده گرفت و قرار شد مراکز ترک الکل با مجوز وزارت بهداشت راه‌اندازی شود. بهزیستی مراکز خاص ترک الکل ندارد و نمی‌تواند چنین مراکزی را راه‌اندازی کند اما مراکز ترک اعتیاد تحت پوشش سازمان که از بهزیستی مجوز گرفته‌اند می‌توانند در زمینه ترک الکل نیز اقدام کنند.
سید حسن موسوی چلک، رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران نیز در خصوص ایجاد مراکز ترک الکل گفت: در اوایل دولت یازدهم بر اساس مصوبه شورای اجتماعی کشور پروتکلی برای ایجاد مراکزی برای درمان و کاهش الکل تدوین و ابلاغ شد که در حال حاضر به صورت محدود این کار انجام می‌شود. قدم‌هایی برداشته شده، اما کافی نیست که امیدواریم بتوانیم با شدت بیشتری به سمت کاهش آسیب مصرف الکل و منع استفاده از جوانان از الکل پیش رویم.
منبع : سلامت نیوز
