به گزارش صدانیوز ، براساس این تصمیم، هیات وزیران کلیه وزارتخانهها، سازمانها و شرکتهای دولتی را موظف کرد ارز یورو را به عنوان ارز مبنای گزارشگری و انتشار آمار، اطلاعات و دادههای مالی خود مورد استفاده قرار دهند. ارز عملیاتی و ارز گزارشگری معمولا در داد و ستدها و همینطور گزارشهای اقتصادی دو ارز متفاوت […]
به گزارش صدانیوز ، براساس این تصمیم، هیات وزیران کلیه وزارتخانهها، سازمانها و شرکتهای دولتی را موظف کرد ارز یورو را به عنوان ارز مبنای گزارشگری و انتشار آمار، اطلاعات و دادههای مالی خود مورد استفاده قرار دهند.
ارز عملیاتی و ارز گزارشگری
معمولا در داد و ستدها و همینطور گزارشهای اقتصادی دو ارز متفاوت شامل «ارز عملیاتی» و «ارز گزارشگری» مورد استفاده قرار میگیرد. ارز عملیاتی به ارزی اطلاق میشود که دادوستدها و معاملات براساس آن صورت میگیرد، اما ارز گزارشگری، ارزی است که مبنای محاسبات و انتشار گزارشهای اقتصادی قرار میگیرد. بهعنوان مثال، تا امروز ارز عملیاتی بخش قابل توجهی از صادرات نفت ایران به اروپا یا کشورهای شرق آسیا غیر از دلار بود، اما گزارشها از صادرات نفت ایران همواره براساس دلار بوده است. حال با تصمیم هیات دولت ایران گزارشهای مالی بر مبنای یورو محاسبه میشود. هم اکنون در بازار ارز ایران قیمت یورو ۶۸۰۰ تومان است.
کاهش هزینههای مبادلهای
مهدی تقوی، کارشناس مسائل بانکی در خصوص جایگزینی یورو به جای دلار و تصمیمات اخیر هیات دولت به «قانون» میگوید: در واقع دولتمردان میخواهند تقاضا برای دلار را در اقتصاد پایین بیاید و نرخ آن کاهش پیدا کند. این اتفاقات (افزایش عحیب نرخ ارز) ناشی از بازیهای ترامپ است. در هفتههای گذشته دلار به ۶ هزار تومان رسید و افزایش قیمت وحشتناکی رقم خورد. اکنون بانک مرکزی در مصوبه خود دستور داده است که دلار مورد نیاز کشور تنها از طریق بانکها تامین شود و دیگر صرافیها اجازه فروش ارز را ندارند. اینکه یورو جایگزین دلار شود مساله آنچنانی نیست که تغییر بزرگی ایجاد کند. در گذشته اعتبارات و اسناد را بر اساس دلار مدیریت و وارد میکردند و حالا با یورو وارد میکنند. در حال حاضر تمام کشورهای اروپا از یورو استفاده میکنند و در حقیقت نمی دانم به چه دلیل این تصمیمات گرفته شده است. یکی از دلایل آن ممکن است این باشد که در آینده واردات به خاطر بازیهای ترامپ مشکلتر انجام شود. از آنجایی که یورو واحد پول اتحادیه اروپاست، از این لحاظ شاید وضعیت متفاوتتر باشد. اگر یورو نسبت به دلار قدرت پیدا کند، منابع مالی که در ایران دریافت میکنیم باید افزایش یابد و شکست بودجه را تا اندازهای تامین کند. اگر در اقتصاد ایران درآمدهای ارزی با یورو احتساب شود و از طرفی یورو را پول مبادله ارز خارجی قرار دهیم به این خاطر که حجم مبادلات ما با اتحادیه اروپا بیشتر از آمریکاست و ما با پول خودشان مبادله میکنیم، وضعیت بهتر می شود. در واقع هزینههای مبادلهای کاهش پیدا میکند.
جو ارزی ساختگی
تقوی در ادامه درباره آشفتگی بازار ارز خاطرنشان میکند: اتفاقی که برای دلار افتاد یک اتفاق ساختگی بودکه بانکمرکزی با مصوبه خود درخصوص عرضه دلار توسط بانکها آن را حل کرد. رسیدن دلار به مرز شش هزار تومان اتفاقی بود که از سوی صرافیها رقم خورد. به همین خاطر دیگر به صرافیها دلار تعلق نمیگیرد و مبادله ارزی در این بخش صورت نمیگیرد. اگر من یا شما یورو، دلار و فرانک بخواهیم باید آن را از طریق بانکها دریافت میکنیم. این تصمیم عاقلانه ای بود و شوک وحشتناک دلار شش هزار تومان دیگر اتفاق نمیافتد. دیگر صرافیها کارهای نیستند که ارز را به دست افراد بیکار بدهند تا گران و گرانتر بفروشند، یا به مردم بگویند نداریم که آنها مجبور شوند گرانتر خریداری کنند و به همین شکل افزایش نرخ ارز شدت پیدا کند. از آنجا که درآمد ارزی ما بیشتر از نفت است، اگر این سرمایه با یورو قیمتگذاری شود، چندان تفاوتی با دلار نخواهد داشت و فکر نمیکنم به طور کلی نیز تغییر چندانی صورت بگیرد.
مقابله با سیطره دلار
محمد کهندل نیز در این خصوص به «قانون» گفت: تصمیم هیات دولت یک قدم رو به جلو است. البته این جایگزینی در آمار و ارقام است ما باید اقداماتی انجام دهیم که اقتصاد را از دلاریزم جدا کرده و نجات دهیم. با جایگزینی صرف اعداد و ارقام اتفاقی خاصی صورت نمیگیرد، یعنی در مبادلات تغییری داده نمیشود. باید شرایطی را فراهم کنیم تا مبادلات با دلار در وهله اول باشد و وهله دوم مطرح کردن ریال به عنوان یک پول مبادلهای است. به این معنا که ایران در مبادلات با کشورهای منطقه موضوع ریال را به شکلی در مبادلات وارد کند. از سوی دیگر ، اگرچه سخت است اما لازم است که در صحنه عملیاتی منطقه خاورمیانه داریم و در حوزه سیاست خارجی در منطقه، از موضعی وارد شویم که در اوپک موضوع مبادله و قیمتگذاری نفت را به شکلی از دلار نجات دهیم. اگر بتوانیم اقداماتی انجام و تعاملاتی صورت دهیم تا مبادلات نفت در اوپک به سمتی هدایت شود که قیمتگذاری و فروش نفت به دلار حذف شود و ارزهای دیگر جایگزین شود، قدم قابل توجهی در جهت مقابله با تسلط دلار و سیطره دلار بر اقتصاد کشور برداشتهایم.
یک قدم رو به جلو
یکی از دلایل افزایش ارزش پول ملی، تقاضای پول ملی توسط سایر کشورهاست. یعنی نباید از این موضوع غافل شویم و فکر کنیم ارزش پول ملی صرفا ناشی از تولید ناخالص ملی است. اگرچه این مضوع درست است و اگر تولید ناخالص ملی افزایش پیدا کند و از قدرت رقابت بالایی برخوردار باشد، صادرات کشور افزایش پیدا میکند. به دنبال آن ارزآوری افزایش مییابد و با عرضه آن در داخل کشور، نرخ ارزهای خارجی در ایران کاهش پیدا میکند و ارزش پول ملی افزایش خواهد یافت. این یکی از پیامدهاست که از طریق عرضه و تقاضای ارز خارجی به موضوع به دست میآید اما اگر از به عرضه و تقاضای ریال نگاه کنیم و شرایطی را فراهم کنیم که تقاضای ریال افزایش یابد. به طوری که کشورهای منطقه تومان و ریال ایران را بخواهند، تقاضای ریال بالا می رود و ارزش ریال در مقابل سایر ارزها افزایش پیدا خواهد کرد. اگر در مبادلات خود پیمان دوطرفه بسته شود، میتوان شرایطی را فراهم کرد که ایران ارز آن کشورها را قبول کند و آنها نیز پول ملی ایران را بپذیرند. شرط آن این است که نیاز به تقاضا برای ارز خارجی را کاهش دهیم. چگونه میتوانیم کاهش دهیم؟ زمانی که واردات را مدیریت کنیم و تقاضا برای واردات را کاهش دهیم. یا اینکه واردات را از کشورهایی وارد کنیم که یورو و دلار از ما طلب نمیکنند. با این کار عرضه و تقاضای ارز داخلی و خارجی را مدیریت کردیم. صرفا نباید به دنبال مدیریت عرضه و تقاضای ارز باشیم در ارزش پول ملی، بلکه باید ارز داخلی را نیز مدیریت کنیم. به طور کلی تصمیمی که در هیات دولت گرفته شده است به نوعی مقابله با دلار است و یک قدم به جلو است اما این موضوع کافی نیست. اینکه ارز دیگری را جایگزین کنیم حرکتی در مقابله با دلار است اما بحث ما صرفا مقابله با دلار نیست. بحث ما این است که میخواهیم قدرت پول ملی را افزایش دهیم. اگر بخواهیم این کار را انجام دهیم باید اقدامات دیگری را انجام دهیم که این اقدامات مواردی بود که گفته شد.